Lịch vạn niên
Đua xe F1: Lốp xe và những “ngư ông đắc lợi”
(Tin đua xe công thức 1 - Tin F1) Hiểu rõ nhất bộ lốp đang sử dụng sẽ là một ‘vũ khí’ lợi hại, là chìa khóa mở ra cơ hội chiến thắng trên đường đua. Ferrari đang tạm chiếm ưu thế nhờ vào việc họ “am hiểu” bộ lốp 2017 của Pirelli nhất.
Để chuẩn bị cho các thay đổi đột phá 2017, FIA và Pirelli không muốn sự nghi ngờ trước đây lặp lại. Nhưng họ phải đối diện với vấn đề - F1 2017 lốp xe rộng hơn, khí động học và khung sườn theo quy chuẩn mới, lực downforce lớn, khác biệt hoàn toàn với chiếc xe các đội đua đang sử dụng ở thời điểm 2016. Tất cả các yếu tố đó khiến cho việc đem một chiếc xe hiện tại ra test lốp là hoàn toàn không khả thi.
Thử nghiệm lốp ‘mù’ trong năm 2016
Giải pháp cuối cùng được áp dụng – Sử dụng một khung sườn 2015 phù hợp cho lốp rộng hơn và lực downforce cao hơn để test lốp trong năm 2016. Tất cả các đội đua được mời tham gia thử nghiệm, nhưng cuối cùng chỉ có Mercedes, Ferrari và Red Bull đồng ý tham dự. Các đội đua này được phân bổ số lượt chạy trong năm tương đương nhau. Ở các đợt test này, các tay đua/đội đua chạy thử nghiệm, thu thập dữ liệu, phản hồi lại cho Pirelli.
Điểm đặc biệt trong các phiên test giữa mùa là các tay đua không được biết chính xác loại lốp mình đang thử nghiệm (thử nghiệm ‘mù’), trước khi nó được công bố chính thức và thử nghiệm lần cuối cùng ở Abu Dhabi sau chặng đua cuối cùng tháng 11/2016.
Toàn bộ dữ liệu thu thập được trong các đợt test lốp, cùng với dữ liệu gói khí động học ở từng đường đua cụ thể(dữ liệu thiết lập xe, cân bằng cơ khí, khí động học ..vv) được chia sẻ công khai cho tất cả các đội đua, đồng thời các đội đua có thể cử kỹ sư đến các trường đua để theo dõi/giám sát nếu muốn. Mục tiêu của FIA-Pirelli nhằm tạo sự công bằng, không có lợi thế dù các đội đua có tham dự test hay không!
Tổng hợp số km hoàn thành test lốp năm 2016
Cho dù cả Mercedes và Red Bull cùng tham gia thử nghiệm nhưng lại chỉ có đội đua nước Ý được cho là ‘am hiểu’ bộ lốp 2017 nhất! Theo nhận định của các chuyên gia, Ferrari dường như đang được hưởng lợi nhiều nhất qua việc tham gia test lốp xe cho 2017.
Hãy nhìn cách tiếp cận với các phiên bản bộ lốp 2017 của Red Bull. Họ bố trí 2 tay đua dự bị là Pierre Gasly và Sebastien Buemi chạy phần lớn quãng đường thử nghiệm (2.494 và 1.190km), trong khi Max Verstappen và Daniel Ricciardo chỉ chạy lần lượt 517 và 200km. Lãnh đội cho rằng chỉ cần như vậy là họ sẽ có dữ liệu để có thể áp dụng vào chiếc xe cho mùa mới với nhiều thay đổi.
Nhưng rồi họ chợt nhận ra rằng việc chạy test lốp chưa được như ý. Dữ liệu test lốp trong mùa và các hợp chất lốp chính thức được công bố trong đợt test cuối có sự khác biệt. Cho nên có thể gói thiết kế tổng thể từ khung sườn đến khí động học chiếc xe ngay từ đầu đã chưa tương thích với loại lốp xe được test cuối cùng và chính thức sử dụng trong năm 2017. Như ông Christian Horner khẳng định, đội đua của ông vướng vào cái vòng luẩn quẩn giữa định hướng phát triển xe và bài toán hiệu suất lốp.
Mercedes không thể tập trung test lốp vì cuộc cạnh tranh chức vô địch cá nhân
Với Mercedes, chỉ một mình Pascal Wehrlein đảm nhiệm đến 3.248km test, trong khi cả Nico Rosberg và Lewis Hamilton chỉ vỏn vẹn 209km và 50km ở ngày test cuối cùng tại Abu Dhabi. Rosberg không thể chạy nhiều hơn vì lý do thời tiết. Còn Hamilton trong tâm trạng thất vọng vì vừa trở thành cựu vương, đã viện lý do sức khỏe và gần như không chạy thử lốp.
Ở thời điểm hiện tại ông Toto Wolff thừa nhận việc không thể thực hiện các đợt test hiệu quả đang trở thành một thách thức khó khăn của bộ lốp 2017 tạo ra trên chiếc W08. Nhưng có lẽ ông và Mercedes cũng không có cách nào khác tiếp cận tốt hơn.
Dù xác định Hamilton và Rosberg tham dự thử nghiệm sẽ là tốt, kể cả 2017 tay đua người Đức nghỉ thi đấu. Bởi vì cả 2 tay đua này khi đó còn đang tập trung vào cuộc đấu nội bộ cho chức VĐTG, làm sao để họ có thể tập trung thời gian, tâm trí cho việc test lốp cho mùa sau!!!
Cả 4 tay lái của Mercedes và Red Bull chỉ thực sự test ngày cuối cùng, với thời gian và quãng đường quá ngắn, khi mọi đặc tính lốp đã được xác định. Để từ đó họ không có được những nhận xét, đóng góp, phản hồi tích cực nhất phục vụ cho việc thiết kế/phát triển xe 2017. Dẫn đến có những chặng đua, lốp xe luôn là vấn đề không thể khắc phục được với họ.
Test lốp ‘mù’, nhưng Ferrari chú trọng công tác thử nghiệm và gặt hái thành công
Với Ferrari là một sự khác biệt. Họ tham gia thử nghiệm một cách nghiêm túc bằng hai tay đua chính thức, Sebastian Vettel và Kimi Raikkonen test lần lượt 2.228km và 1.054km, còn 2 tay lái dự bị chỉ thực hiện tổng cộng có 950km.
Bằng sự đóng góp trong suốt quá trình test của 2 tay đua hàng đầu như Vettel và Raikkonen, đã giúp Ferrari đẩy chiếc xe gần tới giới hạn của phát triển xe, tiệm cận gần hơn với quy chuẩn 2017. Một mặt, đội đua này còn sử dụng chính phiên bản test lốp để thử nghiệm trong hầm gió ở Maranello để lấy dữ liệu phát triển phiên bản 2017 với bề rộng lốp lớn hơn và lực nén cao hơn.
Mặt khác, trong suốt quá trình test lốp, qua mỗi phiên, Pirelli lại ghi nhận ý kiến phản hồi từ tay đua. Dù các tay đua không biết họ đang chạy loại lốp nào, nhưng họ sẽ nhận xét loại lốp này chạy ra sao, có phù hợp hay không … Để thực hiện test, nhà cung cấp lốp có rất nhiều thiết bị cảm biến trên xe. Sau mỗi phiên, các tay đua như Wehrlein, Gasly hay Buemi đều có quyền đưa ra phản hồi của mình và được ghi nhận rất cụ thể.
Nhưng nếu là Vettel hay Raikkonen thì câu chuyện lại hoàn toàn khác. Họ có thể cung cấp cho Pirelli những thông tin chính xác nhất có thể về từng loại lốp: “Tôi thích loại lốp này, tôi không thích kiểu/loại kia, lý do vì đường đua hôm nay thế nào, nhiệt độ mặt đường, nhiệt độ lốp ra sao ….vv … vv”. Với cương vị nhà sản xuất, rõ ràng việc lắng nghe trải nghiệm lốp của một nhà VĐTG có giá trị hơn nhiều so với một tay lái chỉ thường xuyên chạy thử nghiệm – dù cho của bất kỳ đội đua nào.
Lịch test lốp 2018 của các đội đua trong mùa giải
Thế nên, ở thời điểm này, sự tiến bộ của Ferrari trong năm 2017 đến từ nhiều yếu tố. Nhưng không thể bỏ qua việc họ đang rất thành công trong việc duy trì hiệu suất lốp xe ở mức cao nhất có thể. Biết đâu, từ những phiên test lốp, họ đã chắt lọc được những gì tối ưu nhất cho việc phát triển xe!? Và nếu cuộc chiến cho ngôi vương cuối mùa được phân định bằng vài điểm số, có lẽ chúng ta sẽ hiểu được giá trị của những phiên test lốp có giá trị khác biệt như thế nào.
Cuối cùng, câu trả lời chính xác cho việc các đội đua tham dự test lốp có được hưởng lợi hay không vẫn còn bỏ ngỏ! Nhưng để công bằng giữa các đội đua. FIA và Pirelli đã đi đến thống nhất rằng tất cả các đội đua trong năm 2017, mỗi đội đua có ít nhất 2 ngày test lốp 2018. Các quy định cho thử nghiệm vẫn như mùa giải trước.
Thử nghiệm ‘mù’ các hợp chất lốp được cung cấp. Dữ liệu của các đợt test khác nhau, của các đội đua khác nhau được chia sẻ công khai giữa các đội đua. Có 8 đường đua khác nhau được sử dụng để thử nghiệm lốp, các phiên thử nghiệm này có thể được kết hợp với lịch test xe đã có từ trước, và diễn ra tại một đường đua sau khi vừa kết thúc chặng đua tại đó để giảm thiểu chi phí phát sinh cho các đội đua tham dự.
Các tay đua đã tiếp tục tạo nên một cuộc đua chạy phân hạng rất kịch tinh.
